İHRACATÇILARIN YEŞİL (HUSUSİ DAMGALI) PASAPORT HAKLARI

2017/9962 İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca; ihracat yapan firma yetkililerine hususi damgalı(Yeşil) pasaport verilmesi ile ilgili koşullar belirlenmiştir. İlgili Bakanlar kurulu kararına 24.10.2018 tarih ve  30575 sayılı resmi gazetede yer alan İhracatçılara Hususi Pasaport Verilmesine İlişkin 214 Sayılı Cumhurbaşkanlığı  Kararı ile yeşil pasaport alabilecek ihracatçılar daraltılmıştır. Bu makalemizin konusu son daraltılmış şekli ile ihracatçıların sahip olabileceği hususi damgalı(Yeşil) pasaport hakkında ki düzenleme oluşturmaktadır.

A- Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?

Yeşil pasaport, son 3 takvim yılı itibariyle, aşağıda tabloda belirtilen tutarda ihracat yapan firma yetkililerine 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 53. Maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süre ile hapis cezasına yada affa uğramış olsalar bile ; Devletin güvenliğine karşı suçlar , anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar , zimmet, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamaları, ayrıca devletin güvenliğine karşı faaliyettevbulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya topluluklara üyelik, mensubiyet,iltisak yada bunlarla irtibatlarının bulunmaması kaydıyla hususi damgalı (yeşil ) pasaport verilir. 

B-Yeşil Pasaport Kaç Yıl Süre İle Verilir?

Yeşil pasaport, son 3 takvim yılı itibariyle, ilgili her takvim yılında ihracat yapmak şartıyla 3 yılda ortalama en az 1 Milyon ABD Doları ihracat yapan firmaların ortakları ve çalışanlarına 2 yıl süre için verilir. Firma ortakları tüzel kişi ise, bu tüzel kişilerin ortakları ve çalışanları Yeşil Pasaport alabilir. Yeşil Pasaport alabilecek durumda bulunan firma yetkililerinin eş ve çocuklarına yeşil pasaport verilmez.

C-Yeşil Pasaport Almak İçin Ne Kadar İhracat Yapılmalıdır?

Son 3 yıl takvim yılı itibariyle, yıllık ortalama ihracat tutarı aşağıdaki tabloda gösterilen firmalara aynı tabloda belirtilen sayıda yeşil pasaport verilir:

3 Yıllık Ort.İhracat Tutarları (ABD Doları)	Verilecek Yeşil Pasaport Sayısı
1 Milyon -   10 Milyon	1
10 Milyon -   25 Milyon	2
25 Milyon -   50 Milyon	3
50 Milyon - 100 Milyon	4
100 Milyon Üzeri	5

D-Yeşil Pasaport Verilecek Firmalar Nasıl Belirlenir?

İlgili Kararın 6. Maddesi ne göre;

1-İhracat yapan firmalar, resmi dış ticaret istatistikleri esas alınarak Ekonomi Bakanlığınca belirlenir. Belirlenen firmalar, her yılın 15 Şubat tarihine kadar Ekonomi Bakanlığı Bölge Müdürlükleri ile İhracatçı Birliklerine bildirilir.

2-Serbest bölgelerden yapılan ihracatlar dikkate alınır. Ancak yurt içinden serbest bölgelere getirilerek üretim veya işleme faaliyetine tabi tutulmadan yurt dışına yapılan satışlar dikkate alınmaz.

D-Yeşil Pasaport Almak İçin Nereye ve Nasıl Müracaat Edilmelidir?

İlgili kararın müracat usulü başlıklı 8. Maddesi şu şekildedir.

(1) Hususi damgalı pasaport müracaatı, İçişleri Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığınca müştereken belirlenen talep formu aracılığıyla yapılır. Müracaat sahibi tarafından eksiksiz olarak doldurulan ve imzalanan talep formu, firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından da imzalanarak, firmanın üyesi olduğu ihracatçı birliğine sunulur. Müracaat sahibinin firma yetkilisi olduğunu ve talep formunu imzalayan firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin anılan yetkiyi haiz olduklarını tevsik etmeye yönelik belgeler müracaat sahibi tarafından talep formuna eklenir.

(2) İhracatçı birliği, müracaat sahibinin firma yetkilisi olduğuna ve talep formunu imzalayan firmayı temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin anılan yetkiyi haiz olduklarına dair ibraz edilen belgeleri inceler. Talep formundaki tüm bilgilerin tam ve doğru olarak doldurulduğuna ilişkin kontroller yapıldıktan sonra form, firmanın üyesi olduğu ihracatçı birliği yönetim kurulu başkanı veya yetkilendireceği başkan yardımcısı tarafından imzalanır.

(3) Eksiksiz olarak doldurularak imzalanan talep formu, onaylanmak üzere bölge müdürlüğüne sunulur. Talep formundaki tüm bilgiler tam ve eksiksiz olarak doldurtularak firmada pasaport alabilecek yetkili kişi sayısı açısından da gerekli kontroller yapıldıktan sonra form, bölge müdürü veya yetkilendireceği bölge müdür yardımcısı tarafından onaylanır.

(4) Müracaat, bölge müdürlüklerince onaylanan talep formu ve gerekli diğer belgelerle birlikte şahsen yapılır.

5-Onaylanan formlarla birlikte Emniyet Müdürlüklerine müracaat edilir.

Hususi damgalı pasaport alan firma yetkilileri, hususi damgalı pasaport alabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşıldığı veya pasaportun geçerlilik süresi içerisinde bu şartlardan herhangi birini kaybettiği tarihi izleyen 15 gün içerisinde hususi damgalı pasaportlarını iade etmekle yükümlüdür. Bu durum, firma tarafından derhal formu onaylayan bölge müdürlüğüne, bölge müdürlüğünce derhal pasaportu veren il emniyet müdürlüğüne bildirilir ve pasaport emniyet müdürlüğünce iptal edilir. İade yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen firma yetkililerine ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen firmanın diğer yetkililerine on yıl müddetle hususi damgalı pasaport verilmez.