Yıllara sari inşaat ve onarım işleri (1)

 

Yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinden elde edilen kazançların vergilendirilmesinde, kazançların yıllık olarak tespit edilmesinin dışında (GVK 42. Madde) özel bir vergilendirme yöntemi belirlenmiştir.

            Gelir Vergisi Kanunu’nun 42’nci maddesi hükmü gereği; birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir.

Bir işin bu özel vergilendirme usulüne tabi ola­bilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir.

1.İşin konusu inşaat ve onarım olmalıdır.

2.İnşaat ve onarım işi taahhüde bağlı olmalıdır.

3.İnşaat ve onarım işi birden fazla yılı kapsamalı­dır.

Mükellefler birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde, her inşaat ve onarma işinin hasılat ve giderlerini ayrı bir def­terlerde yada tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında ayrı ayrı göstermeye mecburdurlar.

Yıllara sari inşaat ve onarma işlerinde kar ve zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilecek olmakla birlikte; işin devamı süresince, bu işler dolayısıyla, işleri yapanlara (Kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden Gelir Vergisi Kanunun 94’ncü maddesine göre tevkifat yapıla­caktır. (KVK’nunun 15.maddesinde paralel dü­zenleme mevcuttur.)

Gelir Vergisi Kanunu'nun 121 ve KVK-nun 34’üncü maddeleri hükümleri gereği; yıllık be­yannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan tevkif yoluyla kesilmiş bulunan ver­giler beyanname üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisine mahsup edilir.

Mahsubu gereken miktar beyanname üzerinden hesaplanan vergiden fazla olduğu takdirde keyfiyet vergi dairesince mükellefe yazı ile bildirilir.  Mükellef bu yazıyı tebellüğ ettiği tarihten itibaren bir yıl içinde müracaata bulunursa aradaki fark kendisine iade edilir. Bir yıl içinde müracaat etmeyen mükelleflerin bu farktan doğan alacakları düşer.

Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde, müşterek genel giderler ve amortismanlar aşağıdaki esaslara göre dağıtılır. (G.V.K. Md: 43)

1.Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde düzeltilmiş tutarlarının) enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarlarının birbirine olan nispeti dahilinde;

2.Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılat tutarlarının (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde bunların düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

3.Birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde kullanılan tesisat, makina ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtılmaktadır. 

GVK’ nın 43. Maddesine göre müşterek genel giderler ve amortismanların dağılımı yukarıda ki şekilde belirlenmek suretiyle ilgili işin maliyetlerine intikal ettirilir.