Tekstil Teleflerinin Hurda Kapsamına Alınarak KDV ve Stopaj
İndiriminden Faydalanmasının Sağlanmasının Gerekliliği;
Üzerinde uzlaşmaya varılan geri
dönüşüm tanımlarından birisi de, "doğal kaynakların en verimli şekilde
kullanılmasını sağlayacak, gelecek kuşaklara potansiyel kaynakların mümkün
olabilen en fazla miktarını bırakabilecek en önemli atık yönetim biçimi olduğudur.
Uşak İli; tekstil, pet, kauçuk ve
deri sektörlerinde; geri dönüşüm ürünlerinden üretim yapmakta ve ülke
ekonomisine çok ciddi kazanımlar sağlamaktadır. Bu sebeple de Geri Dönüşümün
Başkenti olarak anılmaktadır. Uşak ilinde tekstil, pet, kauçuk ve deri sektörü
gibi Geri dönüşüm sektöründe tahminen 15.000 kişiden fazla istihdam sağlamaktadır.
Yine tahmini rakamlara göre Uşak ilinde yılda 500.000 ton/yıl endüstriyel atık
geri kazanılmakta bunun 260.000 Ton/yıl tekstil teleflerinin geri dönüşümü
olmaktadır.
Kalkınma çabasında olan ve
ekonomik zorluklarla karşı karşıya bulunan ülkemizin de, tabii kaynaklarından
uzun vadede ve maksimum bir şekilde faydalanabilmesi için atık israfına son
verilmesi, ekonomik değeri olan maddeleri geri kazanma ve tekrar kullanma
yöntemlerini araştırmamız gerekmektedir
Türkiye’de uygun mevsim
koşullarının olduğu yıllarda bile 885.000 ton pamuk üretimi gerçekleşmektedir. Pamuk
üretiminde devletin doğrudan gelir desteği yüz ölçüm ve rekolteye bağlı olmakla
birlikte tahminen yıllık 1.350.000.000 TL olmaktadır. Geri kazanılan tekstil
atıkları, %30’luk pamuk üretimine karşılık gelmektedir. Pamuğa verilen
teşvikler, üretim için kullanılan su ve ürünü boyamak için kullanılan
kimyasallar düşünüldüğünde geri dönüşümden elde edilen elyafın önemi daha da
artmaktadır. Bunun yanında pamuk üretimi ile pamuk tüketimi arasında 2013 yılı
rakamları ile 542.000 Ton fark bulunmaktadır. Bu fark ithalat ile
çözülmektedir. Tekstil atıklarından elde edilen elyaflar pamuk yerine
kullanılmaktadır. Sektöre gerekli destek verilirse ithalatın azaltılması söz
konusudur.
Doğanın ancak birkaç yüzyılda
hatta birkaç binyılda (5000 yıla kadar) tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya
terk edilmesini önler.
Geri dönüşümün başlıca faydaları
aşağıda ki gibi sayılabilir.
- Atıkların
bir köşeye atılıp çürümeye terk edilmesi yerine ekonomiye dönüşünü sağlar.
- Hammadde
üretiminde elektrik tasarrufu sağlayarak işletmeleri daha karlı kılar.
- Belediyelerce
işletilen geri dönüşüm tesisleri belediyelere azımsanmayacak miktarda
nakit girişi sağlamaktadır.
- Ambalaj
atıklarının yaygın geri dönüşümünde ise firmaların ambalaj giderleri büyük
ölçüde düşeceğinden özellikle tüketiciye yansıyan fiyatlarda belli bir
düzeye kadar düşüşler görülebilir.
- Kimi
geri dönüşümlü malzemenin hammaddesi Türkiye'de bulunmadığından
yurtdışından ithal edilmektedir.
- Geri
dönüşümün belediyeye yapacağı ekonomik katkı özellikle temizlik işlerinin
niteliğinde yükselişe neden olur.
- Geri
dönüşümlü atıkların her gün toplanma zorunluluğu olmadığından her gün
toplanması gereken atık miktarı azalır, bu atıkların daha düzenli
toplanmasını sağlar
Geri
dönüşümlü malzemelerin yapıldığı toprak kaynaklı hammaddeler uzaklardan değil,
doğrudan üretimin yapıldığı kentlerden toplanacağından hammaddelerin ulaşım
giderleri büyük oranda düşer
Tüm dünyada geri dönüşümden elde
edilen ürünler desteklenmekte ve bu konuda bilinç yaratılmaktadır.
Ülkemizde de geri dönüşüm sektörü
her geçen gün değer kazanmakta, sektör ile ilgili tüm bakanlıklar nezdinde
çalışmalar yapılmaktadır.
Ancak, 3065 sayılı Kanunun sosyal ve askeri amaçlı istisnalarla diğer
istisnalar başlıklı 17. Maddenin 4-g alt bendinde “… ile
metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi KDV’ den istisna edildiği halde
Terzihanelerde ve hazır giyim atölyelerinde oluşan kırpıntılar; hurda
kapsamında geçmemektedir.
Yani; tekstil telefleri hurda kapsamında olmadığından KDV’den müstesna
değildir, %8 KDV uygulanmaktadır.
Fiiliyatta tekstil atıkları iki
şekilde toplanmaktadır. Terzihanelerde ve hazır giyim atölyelerinde oluşan
kırpıntıları toplanması ve çöp toplayıcılarının çöplerden toplandıkları tekstil
atıklarını tefrik etmeleri şeklinde toplanmaktadır.
Söz konusu atıkları toplayan
kişilerin vergi mükellefi olmamaları sebebiyle bu atıkların geri dönüşüme tabi
tutulması sürecinde ciddi bir oranda belgesizlik sorunu ortaya çıkarmakta bu da
geri dönüşüm sürecinden sonra tekstil sektöründe kayıt dışılığa yol açmaktadır.
Özü gereği hurda niteliğinde olan tekstil atıklarının istisna kapsamına
alınmaması, bu atıkları toplayıcıların ağırlıklı olarak mükellefiyetinin
olmaması tekstil sektöründe kayıt dışılığı arttırmak suretiyle kümülatifte daha
büyük vergi kaybına yol açmaktadır.
Gerek tekstil sektöründe kayıt
dışılığın azaltılması, gerekse de Tüm dünyada geri dönüşümden elde edilen
ürünler desteklenmesine uygun olarak ciddi bir katma değer yaratan geri
dönüşümün desteklenmesi adına Tekstil
teleflerinin de diğer ürünler gibi hurda kapsamına alınması ve KDV’den müstesna
olması gerekmektedir.
Önerimiz;
Geri dönüşümün başkenti
olan UŞAK şehrinde gerek sanayicinin yükünün hafifletilmesi, gerekse de
fiktif hareketlerin ortadan kaldırılması ve aynı zamanda belgesizliğin önüne
geçerek toplam vergi hasılatının arttırılması ve bu suretle sanayicinin
vergi incelemesine muhatap olmaması için vergi mevzuatında aşağıda ki gibi
düzenleme yapılması gerektiğini düşünmekteyim;
Konu ile ilgili olarak 3065 sayılı Kanunun sosyal ve
askeri amaçlı istisnalarla diğer istisnalar başlıklı 17. Maddenin 4-g alt
bendinde cam ibaresinden sonra tekstil ibaresinin eklenmesi
gerekmektedir.
Gerek
Terzihanelerde ve hazır giyim atölyelerinde oluşan kırpıntıların toplanması,
gerekse de çöp toplayıcılarının çöplerden toplandıkları tekstil atıklarının ve
tefrik edilmek suretiyle; metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve
atıklarının yer aldığı hurda kapsamında geçmemektedir. Dolayısıyla tekstil
telefleri hurda kapsamında olmadığından KDV’den müstesna değildir, %8 KDV
uygulanmaktadır. Tekstil teleflerinin de diğer ürünler gibi hurda kapsamına
alınması ve KDV’den müstesna olması gerekmektedir.
Ayrıca;
Gelir Vergisi Kanunu 94/13-b maddesi gereğince tekstil telefleri hurda
sayılmadığından teleflerin toplanması esnasında %5 stopaj alınmaktadır. Bu
rakamın da diğer hurda mal alımları
için % 2 oranına çekilmesi gerekmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder