58 seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup, ilgili tebliğ uyarınca 2015 yılında uygulanacak damga vergisi hadleri aşağıda ki gibi belirlenmiştir.

58 seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup, ilgili tebliğ uyarınca 2015 yılında uygulanacak damga vergisi hadleri aşağıda ki gibi belirlenmiştir.

 

Maliye Bakanlığınca 2014 yılı için yeniden değerleme oranı % 10,11 (on virgül on bir) olarak tespit edilmiş ve  15 Kasım 2014 tarihli ve 29176 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 441 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile ilan edilmiştir.

 

Buna göre,  2015 yılında uygulanacak olan Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan ve maktu olarak belirlenen vergiler (maktu ve nispi vergilerin asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler dahil)  1/1/2015 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 30 Aralık 2014 tarihli ve 29221 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 58 seri No’lu Damga Vergisi Genel Tebliği’nin ekindeki (1) sayılı Tabloda gösterilmiştir.

 

Aynı Tebliğde  488 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan her bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır yeniden değerleme oranında yeniden belirlenmiş ve bu tutar 1/1/2015 tarihinden itibaren 1.702.138,00 Türk Lirası olmuştur.

 

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren vergiye tabi kağıtlara uygulanacak olan 58 seri No’lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği eki 1 sayılı Tablo,  2014 yılında uygulanan Tablo ile birlikte karşılaştırmalı olarak aşağıda verilmiştir.

 

 

1) SAYILI TABLO

 

Damga Vergisine Tabi Kağıtlar
I. Akitlerle ilgili kağıtlar
A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:
1.  <!--[if !supportLists]--><!--[endif]-->Mukavelenameler,  taahhütnameler ve temliknameler	(Binde 9,48)
2. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)	(Binde 1,89)
3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri	(Binde 9,48)
4. Tahkimnameler ve sulhnameler	(Binde 9,48)
5. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir  kağıda taalluk edenler dahil)	(Binde 1,89)
6. (Değişik: 5766/10-b md.) (Yürürlük: 6/6/2008) Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve tescil edilmiş ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler	(Binde 1,89)
B. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
1. Tahkimnameler	(45,30 TL)
2. Sulhnameler	(45,30 TL)
3.Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri                     (Belli parayı ihtiva edenler dahil)	(254,40 TL)
II. Kararlar ve mazbatalar
1. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili  olmayarak Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlarla hakem kararları:
a) Belli parayı ihtiva edenler	(Binde 9,48)
b) Belli parayı ihtiva etmeyenler	(45,30 TL)
2. (Değişik : 5766/10-c md.) (Yürürlük : 6/6/2008) İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve  kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları	(Binde 5,69)
III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar
1. Ticari ve mütedavil senetler:
a) Emtia senetleri:
aa) Makbuz senedi (Resepise)	(15,80 TL)
ab) Rehin senedi (Varant)	(9,30 TL)
ac) İyda senedi	(1,70 TL)
ad) Taşıma senedi	(0,60 TL)
b) Konşimentolar	(9,30 TL)
c) Deniz ödüncü senedi	(Binde 9,48)
d) İpotekli borç senedi, irat senedi	(Binde 9,48)
2. Ticari belgeler:
a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri	(15,80 TL)
b) Resmi  dairelere ve bankalara ibraz edilen bilançolar ve işletme hesabı özetleri:
ba) Bilançolar	(35,00 TL)
bb) Gelir tabloları	(16,90 TL)
bc) İşletme hesabı özetleri	(16,90 TL)
c) Barnameler	(1,70 TL)
d) Tasdikli manifesto nüshaları	(7,00 TL)
e) Ordinolar	(0,60 TL)
f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları	(7,00 TL)
IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar
1. Makbuzlar:
a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar	(Binde 9,48)
b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.) (Yürürlük: 6/6/2008) (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden  ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar	(Binde 7,59)
c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetler	(Binde 7,59)
d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara ödenen paralar için düzenlenen makbuzlar	(Binde 7,59)
2. Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası vergiye tabidir):
a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin gümrüklenmesi için postanelerce gümrüklere verilen liste beyannamelerde yazılı her gönderi maddesi için	(0,60 TL)
b) Vergi beyannameleri:
ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri	(45,30 TL)
bb)  Kurumlar vergisi beyannameleri	(60,50 TL)
bc)  Katma değer vergisi beyannameleri	(29,90 TL)
bd) Muhtasar beyannameler	(29,90 TL)
be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç)	(29,90 TL)
c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler	(60,50 TL)
d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler	(22,30 TL)
e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri	(22,30 TL)
f) (Ek:5838/15 md.)(Yürürlük: 28/02/2009)Elektronik ortamda birlikte verilen muhtasar beyanname ve sigorta prim bildirgesinden  sadece muhtasar beyanname için	(35,50 TL)
3. Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Yeni Türk Lirasından fazla maktu ve nispi vergiye tabi olanların resmi dairelere ibraz edilecek özet, suret ve tercümeleri.	(0,60 TL)

 

 

KASA VE ORTAKLARDAN ALACAKLAR HESABININ KAPATILMASINDA, 6552 SAYILI YASA, 1 MADDE (74. MADDE) 1 TEBLİĞ, ANCAK BİRDEN FAZLA BELİRSİZLİK

6552 sayılı yasanın 74. Maddesi aşağıdaki gibidir.

(1) Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:

a) Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31.12.2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını bu Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.

b) (a) bendi kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir. 

c) Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz. Bu fıkra kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılır ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmaz.

(2) Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak yılı içinde ödenmesi gereken vergilerin ödeme sürelerinde değişiklik yapmaya, 213 sayılı Kanun hükümlerine göre bildirimde bulunma zorunluluğu getirmeye ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” 

Maddenin uygulaması ile ilgili usul ve esasların belirlenmesinde Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Maliye Bakanlığı konuyla ilgili belirlemelere (1) No.lu Bazı Alacakların 6552 Sayılı Kanun Kapsamında Yeniden Yapılandırılmasına Dair Genel Tebliğini yayınlamıştır.

Pekçok meslektaşım gerek kanun maddesinde gerekse de tebliğin ilgili bölümlerinde aşağıda madde bazlı verilen hususlarda kafa karışıklığına yol açacak hususları belirlemiştir. Tespitini yaptığımız konulara değineceğiz.

1- ORTAKLAR CARİ HESABINDA “işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar” DİKKATE ALINACAK!

Şirketlerin 31.12.2013 tarihli bilançolarında görünen ortaklardan alacaklar hesabının kapatılması için kaynağına bakılması mı gerekir? Esas faaliyeti dışındaki işlemler denilerek kanuna göre kapatılan tutarın kaynağının araştırılması yönüne gidilerek doğruluğuna bakılması gerekir mi? Başka bir anlatımla Aralık/2013 şirketin aktifinde kayıtlı bir değer ortağa 500.000 TL’ye satılmış olsun ve bu alacak 31.12.2013 tarihi dahil bu güne kadar gelmişse durum ne olacaktır. 

Bu yasa kapsamında kapatılabilir mi? Kanunun amacı ve lafzından gerçek (ödünç verme  ve benzeri nedenlerle meydana gelenler hariç) alacakların kapatılamaması,  kapatılsa da ileride tespiti halinde tenkid konusu yapılması gerektiği yönünde eleştiri olabilir.

Asıl kasa ve ortaklardan alacaklar ile ilgili yasa kapsamında kapatılması gereken tutar kayıt dışı nedeniyle bu hesaplarda biriken tutarların kapatılması olacaktır.

2- ORTAKLARDAN ALACAKLAR HESABININ KAPATILMASINDA SADECE GERÇEK KİŞİ ORTAKLAR MI ANLAŞILMASI GEREKİR?

Kanun maddesinde ortaklardan alacaklı bulunduğu tutar diye bahsetmekte, ortağın gerçek kişi, tüzel kişi ayırımı yapmamaktadır. 

Tebliğde de bununla ilgili bir belirleme bulunmamaktadır. Ancak tüzel kişi ortaktan alacağımızın silinmesi (yasa kapsamında kapatılması) borçlu olan açısından VUK’nun vazgeçilen alacaklar başlıklı 324. Maddesi kapsamında mı değerlendirilecektir.?  VUK. 324. Maddesinde konkordato veya sulh yoluyla vazgeçilen alacakların borçlunun defterinde özel bir karşılık hesabına kaydedileceği ve zararla itfa edilemediği sürece kar hesabına kaydedileceği belirtilmektedir.

Kurum ortaklara olan bu borçlar Kapatılacak ise borçlu bu tutarı gelir mi yazacaktır, yada VUK 324. Maddesi uyarında özel bir fon hesabına alarak vergilendirmeyi öteleyecek midir?

Kurum ortaklar bu yasa kapsamında değilse, gerçek kişi ortaklardan alacaklardan kurum ortaklara borçlar düşülecek midir?

Bu konu ile ilgili olarak tebliğde belirleme yapılmaması, kanun maddesine göre işlem yapacaklar için yoruma dayalı işlem yapma ve belirsizlik ortamında kalma sorununu gündeme getirmektedir.

 

İvazsız İntikallerde (Bağışlama) Vergileme

İvazsız İntikallerde (Bağışlama) Vergileme

Şirketteki ortaklık payının ya da hisse senedinin ivazsız olarak bir başka kişiye devrinde, gelir vergisi olmasa bile, Veraset ve İntikal Vergisi ortaya çıkacaktır.

Gelir vergisi gelir üzerinden alındığı halde, veraset ve intikal vergisi devir olan hissenin değeri üzerinden hesaplanır.

Bu vergi, Türk vatandaşlarına yönelik olarak, sadece Türkiye’deki değil, Türkiye dışındaki şirket hisselerinin devirlerinde de uygulanacaktır.

Bağış yoluyla devirlerde, devir bedelinin 3.3171,00-TL’lik kısmına istisna uygulanır4.

Bağış ve diğer ivazsız intikallerde, edinme tarihinden itibaren 1 ay içinde ikametgahın bulunduğu vergi dairesine beyanname verilir.

Kanun, hisse senetleri ve iştirak paylarını “Esham” olarak nitelemiştir. Mükellefler, ilk tarhiyatta nazara alınmak üzere, bunların vergi dairesine beyan ederken, borsaya kayıtlı olanlarda rayiç değeri, diğerlerinde itibari (nominal) değeri dikkate alırlar5. Beyanname verildikten sonraki 15 gün içinde vergi dairesi tarafından mükellefçe yapılacak beyanlar üzerinden tarh işlemi yapılır. İdarece yapılacak tarhiyatta beyan edilen değer yerine rayiç (emsal) değer üzerinden vergi alınması yoluna gidilecektir6. Düzeltme işlemi sırasında, beyan edilen değerle, vergi dairesinin tespit edeceği değer arasında bulunacak fark için ilave vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. İvazsız intikallerde uygulanacak vergi hesaplamalarında aşağıdaki tabloda belirtilen oranlar uygulanacaktır8. Ana, baba, eş ve çocuk (evlatlıklar hariç) için bu oranlar % 50 indirimli olarak uygulanacaktır.

 

 

 

Veraset ve İntikal Vergisi Tarifesi

2014 yılı

Matrah	Veraset yoluyla intikallerde vergi oranı (%)	İvazsız intikallerde vergi oranı (%)
İlk 190.000 TL için	1	10
Sonra gelen 440.000 TL için	3	15
Sonra gelen 970.000 TL için	5	20
Sonra gelen 1.800.000 TL için	7	25
Matrahın 3.400.000 TL'yi aşan bölümü için	10	30

 

 

 

 

Hesaplanan vergi, üç yıl içinde ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında taksitlendirilerek ödenir. Zamanında ödenen taksitlere gecikme zammı uygulanmaz.

Konumuzla doğrudan bağlantılı olmasa bile, miras yoluyla devirlerle ilgili hususlara da aşağıda kısaca değinilmiştir.

Veraset yoluyla devirlerde, evlatlıklar da dâhil olmak üzere, miras yoluyla devreden menkul ve gayrimenkul mallardan füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinin 140.774,00 TL’lik kısmına istisna uygulanır. Füruğ olmaması nedeniyle miras sadece eşe devrolmuş ise, bu durumda uygulanacak istisna tutarı 281.720,00 TL olacaktır.

 

Veraset yoluyla devirlerde beyanname, Kanunda belirtilen haller dışında genel olarak ölüm Türkiye’de vuku bulmuş ise 4 ay içinde, ölüm yurt dışında olmuş ise 6 ay içinde, ikametgâhın bulunduğu vergi dairesine ya da yurt dışındakilerde Türk konsolosluklarına verilir

Miras yoluyla intikallerde uygulanacak vergi oranları, yukarıdaki her bir dilim için sırasıyla yüzde 1, 3, 5, 7 ve 10 olarak değişmektedir.